• Beynəlxalq ictimaiyyət Azərbaycanla sülh sazişinin imzalanacağı yer və  tarix barədə düşündüyü bir vaxtda Ermənistan hakimiyyəti yenə saxtakarlıq edir.  Bu ölkə artıq bir neçə  müddətdir ki, atəşkəsi pozur.

Azərbaycan Müdafiə Nazirliyindən bildirilib ki, aprelin 6-da axşam saatlarından, aprelin 7-si saat 04:30-dək Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri Korus, Qarakilsə, Basarkeçər, Keşişkənd, Tovuzqala və Çəmbərəkənd rayonları istiqamətində yerləşən bölmələrindən Azərbaycan ordusunun mövqelərini atıcı silahlardan fasilələrlə intensiv atəşə tutub.  Bölmələrimiz tərəfindən qeyd olunan istiqamətlərdə  cavab tədbirləri görülüb. Bundan əvvəl, aprelin 2-si saat 3:55-dən 14:05-dək Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri Keşişkənd rayonunun  İstisu yaşayış məntəqəsi istiqamətində yerlşən mövqelərindən  Azərbaycan ordusunun mövqelərini atıcı silahlardan fasilələrlə atəşə tutmuşdur. Halbuki, bu hadisədən bir neçə gün öncə martın 13-də Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov sülh sazişinin mətni üzrə  danışıqlar prosesinin yekunlaşacağına dair açıqlama vermişdir: “Mətn üzrə işlərin yekunlaşdırılmasını biz qeyd edə bilərik və növbəti addım olaraq  təbii ki, Azərbaycan tərəfinin  gözləntisi ondan ibarətdir ki, Ermənistan konstitusiyasında və digər normativ hüquqi aktlarda Azərbaycan ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə dair qalan iddiaların konstitusiya dəyişikliklər edilməsi yolu ilə aradan qaldırılması baş tutmalıdır.  Təbii ki, bu sazişin  imzalanması üçün labüd ilkin  şərtdir. Əlavə olaraq isə keçmiş münaqişənin qalıqları olan Minsk qrupu və onun digər təsissatların da ləğv olunması, bu, vacib amildir”.

Bu açıqlamanı Ermənistan xarici işlər nazirliyi də dəstəkləmişdir.

“Ermənistanda keçirilən son seçkilər Nikol Paşinyanın və komandasının nüfuzunu xeyli aşağı düşdüyünü sübuta yetirdi. Hətta 2-ci, 3-cü sırada da N.Paşinyanın partiyasının təmsilciləri yer ala bilmədilər. Belə olduğu  təqdirdə indiki şəraitdə Ermənistan hakimiyyətinin intensiv olaraq atəşkəsi pozmasında bir neçə məqsəd var. Şübhəsiz, diqqəti  problemlərdən yayındırmaq və  müəyyən qədər də olsa,  xarici təhdit qarşısında  cəmiyyətin kontaltasiyasına nail olmaq. Çünki bu gedişlə Paşinyan 2026-cı ildə  Ermənistanda hakimiyyətini qoruyub saxlaya bilməyəcək və prosesin hətta müəyyən qədər də tezləşməsi ehtimalı var”.

Bu fikirləri  Real TV-yə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Elçin Mirzəbəyli səsləndirib. Millət vəkili qeyd edib ki,  bununla paralel olaraq biz Ermənistanın  intensiv olaraq silahlandığının şahidi olduq və son olaraq Hindistanla imzalanmış müqavilə çərçivəsində bu ölkədən hücum helikopterlərin  alınması ilə bağlı razılaşmanın gündəmə gəlməsi Ermənistanın əslində revanşist hissi ilə yaşadığını sübuta yetirir. Bu da əsas  amillərdən, vacib faktorlardan biridir: “Daha bir digər amil isə ondan ibarətdir ki,  Ermənistanın siyasi hakimiyyəti ənənələrinə uyğun olaraq istənilən kritik situasiyada həlledici məqam yaxınlaşanda  atəşkəsi pozmaqla 0 nöqtəsinə yaxınlaşmağa çalışırlar. Yəni prosesin 0 nöqtəsinə qaytarılmasına cəhd göstərirlər. İndiki şəraitdə isə  Azərbaycan tərəfinin prinsip etibarilə mövqeyi aydındır. Sülh müqaviləsinin mətni razılaşdırılıb və ölkəmizin prinsipial tələbləri var. Hansı ki,  Azərbaycan üçün mühüm əhəmiyyət  kəsb edir və əslində sülhün də  təminatını qoruya biləcək əsas faktorlardır. Bu da Ermənistan konstitusiyasında müstəqillik bəyannaməsinə istinadən Azərbaycana qarşı ərazi iddialarının yer alması faktıdır. Əsas, mühüm  amillərdən biri budur. Məlum olduğu kimi, Ermənistan tərəfi  bu istiqamətdə hər hansı bir cəhd göstərmək niyyətində olmadığını ortalığa qoyub. Belə olduğu təqdirdə şübhəsiz, əgər bir dövlət digər dövlətə qarşı ərazi iddialarını irəli sürürsə, nəticə etibarilə bu halda sülh müqaviləsinin imzalanması üçün də hər hansı bir perspektiv yaranmır”.

Bu aspektdən  Ermənistan hakimiyyəti atəşkəsi pozmaqla mövcud tələbin yerinə yetirilməməsinə çalışır.

Millər vəkili daha sonra əlavə edib ki, digər məqsəd isə Azərbaycanın təbii ki, Ermənistan tərəfindən atəşkəsin pozulmasına,  geniş miqyası təxribatlara cavab olaraq atdığı addımların artıq Ermənistanın guya təhdid qarşısında qaldığı, yəni guya təzyiq qarşısında qaldığı ilə bağlı ənənvi himayədarları qarşısında məsələ qaldırması və özünün silahlandırılması üçün yeni maliyyə qaynaqlarının əldə edilməsidir. Prinsip etibarilə  real mənzərə bundan ibarətdir. Təbii ki, düşmən ölkənin təxribatlarının cavabları verilir və bundan sonra da veriləcək. Bununla parael olaraq başqa bir aspekti də xüsusi qeyd etmək istəyirəm: “Müasir hüququn, beynəlxalq hüququn doktrinası əsas fakrorlardan biri kimi və həmçinin praktik mənada  dövlətlərin milli müdafiə hüququnun  təkcə öz sərhədləri çərçivəsində deyil,  eyni zamanda öz sərhədlərindən kənarda da həyata keçirilməsi mümkünlüyünü ortaya qoyur. Yəni Ermənistan ərzisində  mövcud olan silah, sursat, hərbi  texnika Azərbaycan üçün hər hansı bir təhdid yaranacaqsa, real hərəkətlənmə nəzərə çarpacaqsa,  o zaman şübhəsiz ki, Azərbaycan  öz ərazi bütövlüyünün təhlükəsizliyini qorumaq üçün Ermənistan ərazisindəki  hərbi texnikanı, bilavasitə istisnasız olaraq  özünün təhlükəsizliyini təhdid kimi qəbul edə bilər və həmin texnika da  istisnasız olaraq yenə də  legitim bir hədəfə çevrilə bilər”.

Ermənistan saxtakarlıq etməklə sülh sazişinin normallaşmaya yaxınlaşmasının saxtalaşmasını nümayiş etdirir. Nikol Pşinyan hökuməti  müvəqqəti sərhəddə atəşkəsin açılmasının ən primitiv yolunu təkzib etməkdə görür. Lakin belə cavab çıxış yolu sayılmır. Çünki atəşin açılmasından xəbərsizlik, yaxud belə görünmək gələcəkdə Ermənistan hakimiyyəti üçün  daha böyük faciələrlə nətəcələnə bilər. İndiyədək rəsmi İrəvan bu kimi pozuculuq hallarına aydınlıq gətirməyib, araşdırma aparmayıb. Ona görə də yeniləri baş verir. Bu hadisə Ermənistanın gizlicə müharibəyə kökləndiyini isbatlayır. Yaxud ola bilsin bu ölkəni qonşu dövlətlərə qarşı müharibəyə hazırlayırlar. Azərbaycanla şərti sərhəddə atəş sayıqlığı yoxlamaq üçündür. Bütün halarda müvəqqəti sərhəddə atəş onun daimi dövlət xətti olmasını  ləngidir. Ermənistan  ənənəvi təkzibi ilə vəziyyətin aydınlaşmasına imkan yaratmır. Bir sözlə, sülhdən danışan Ermənistanın sözü ilə əməli üst-üstə düşmür. Əgər həqiqətən bu ölkə  sülh istəyirsə,  o zaman Azərbaycanın yaratdığı şansı əldən qaçırmamalıdır.

Tahirə AĞAMİRZƏ